¹Øu¦Ç Â퟿«Õ ®Ï¢£¾Ç¢
¹Øu¦Ç©ð ¯Ã©Õ-’¹Õ-Êoª½ Ÿ¿¬Ç-¦Çl-©Õ’à Aª½Õ’¹Õ©äE ‚ ¯Ã§ŒÕ-¹ל¿Õ, ÂîšË •¯Ã¦µÇ …Êo Dy¤Ä-EÂË “X¾X¾¢-ÍŒ¢©ð¯ä ’¹ÕJh¢X¾Û Åã*aÊ ¤Ä©-¯Ã-Ÿ¿-¹~ל¿Õ ¯äœ¿Õ «Õ%ÅŒÕu«ÛÅî Æ©ÕåXª½’¹E ¤òªÃ{¢ ²ÄT®¾Õh¯Ãoœ¿Õ. ŸÄŸÄX¾Û ‰Ÿ¿Õ Ÿ¿¬Ç-¦Çl© “ÂËÅŒ¢ ƒŸä •Ê-«-J©ð E§ŒÕ¢-ÅŒ%ÅŒy “X¾¦µ¼Õ-ÅŒy¢åXj ¤òª½Õ©ð N•§ŒÕ¢ ²ÄCµ¢-* ¹Øu¦Êx ’¹Õ¢œã©ðx ’¹ÕœË ¹{Õd¹×Êo ÂÃuw²òd °NÅŒ X¾Û{©ÊÕ ŠÂ¹X¾J Aª½ê’æ®h...
V©ãj 26, 1953
¨ ÅäD ’¹Õªíhæ®h ¹Øu¦Êx ªî«Ö©Õ E¹ˆ-¦ï-œ¿Õ-ÍŒÕ-¹ע-šÇªá.‚ ªîV \¢ •J-T¢C?
“X¾èÇ Â¹¢{-¹×-œãjÊ E§ŒÕ¢-ÅŒÊÕ ’¹Ÿãl-C¢-ÍŒ-œÄ-EÂË ‚¯Ãœä «á£¾Þª½h¢. „ãáÅŒh¢ ‡Ê¦µãj骢œ¿Õ «Õ¢C §Œá«-¹שÕ... “X¾¦µ¼ÕÅŒy ‚§Œá-Ÿµ¿-ê¢-“ŸÄEo ²ÄyDµÊ¢ Í䮾Õ-Âî-«-œÄ-EÂË «Üu£¾Ç¢ X¾¯Ãoª½Õ. «âœ¿Õ “’¹ÖX¾Û-©Õ’à NœË-¤òªá ŸÄœË Í䧌Ö-©-¯äC ¤ÄxÊÕ. æ®o£ÏÇ-ÅŒÕ©Õ *«-J-²Ä-J’à «á‘Ç©Õ ÍŒÖ®¾Õ-¹×-¯Ãoª½Õ. «ÕSx ¹©Õ-®¾Õ-¹ׯä O©Õ¢Ÿî ©äŸî. ‹ ®¾«á-ÊoÅŒ ‚¬Á-§ŒÕ¢©ð ¤Ä©Õ-X¾¢-ÍŒÕ-¹ע-{ÕÊo …Ÿäy’¹¢ Æ¢Ÿ¿-J-©ðÊÖ Â¹Ê-¦-œ¿Õ-Ōբ-œ¿’à ŌÕC „ÃÂÃu©Õ X¾L-ÂÃœ¿Õ ÂÃuw²òd... 'ƒ¢ÂíEo ’¹¢{©ðx «ÕÊ¢ é’©-„íÍŒÕa, ©äŸ¿Ö ‹œË-¤ò-«ÍŒÕa. \C •J-T¯Ã ®¾êª, ¨ …Ÿ¿u«Õ¢ «Ö“ÅŒ¢ N•§ŒÕ¢ ²ÄCµ-®¾Õh¢C. «ÕÊ¢ é’Læ®h, «ÖJd ¹©-©ÊÕ E•¢ Íä®Ï-Ê-„Ã-@Áx-«Õ«ÛÅâ. ©ä¹-¤ò-ªá¯Ã ¹Øu¦Ç “X¾•-©Â¹× C¬Ç-E-êªl¬Á¢ Íä®Ï-Ê-„Ã-@Áx-«Õ-«ÛÅâ.Ñ
‹ 27 \@Áx §Œá«-¹ל¿Õ “¤ÄºÇ-©Â¹× å®jÅŒ¢ÅãT¢-ÍŒ-œÄ-EÂË Âê½-º-„äÕ-NÕšË?
ÅŒÊ- ®¾£¾Ç-ÍŒ-ª½Õ-©ÊÕ Â¹ØœÄ Æ¢Ÿ¿ÕÂ¹× ®ÏŸ¿l´-¢ Íä®ÏÊ ÆÅŒœË ’íX¾p-Ōʢ ‡¢Ÿ¿Õ©ð …¢C?
***
Eª½x¹~u¢, „ãᢜË-Ōʢ ÂÃu²òZ ®¾£¾Ç-•-’¹Õ-ºÇ©Õ. £¾Ç„Ã-¯Ã-©ðE å£jÇ®¾Öˆ©ðx ÍŒC-„ä-{-X¾Ûpœ¿Õ ‹²ÄJ åXjÅŒ-ª½-’¹A NŸÄu-JnÅî ’íœ¿« X¾œÄfœ¿Õ. ÂÃu²òZ ¹¢˜ä ÆÅŒœ¿Õ ¦©-«¢-Ō՜¿Õ. ŸÄ¢Åî Ÿã¦s©Õ Aʹ ÅŒX¾p-©äŸ¿Õ. ŸÄEÂË “X¾B-ÂÃ-ª½¢’à Åã©ÇxJ «ÕSx ÆÅŒ-œËE éªÍŒa-’íšËd ¹©-¦-œÄfœ¿Õ. ƪáÅä NŸÄu-ª½Õn©Õ „Ã@ÁxÊÕ Nœ¿-D-¬Çª½Õ. «âœî-ªîV ‚ ®ÔE-§ŒÕ-ªýÊÕ Âí˜äd-ŸÄÂà ¬Ç¢A¢-ÍŒ-©äŸ¿Õ. 'ÆÊo§ŒÕu ‡Êo-šËÂÌ ‹{NÕE Æ¢U-¹-J¢-ÍŒœ¿ÕÑ ÆE Íã¦Õ-ÅÃœ¿Õ ²òŸ¿-ª½ÕœË ÅŒÅÃyEo ¦Ç’à ‡J-TÊ ªõ©ü.
'‚X¾-’¹-Lê’ §ŒáŸÄl´Eo Åã*a-Ê-„Ãœ¿Ö Í㧌Õu-¹-ÅŒ-X¾pE “X¾èÇ ¤òªÃ-šÇ-EÂË ®¾£¾Ç-¹-J¢-ÍŒ-E-„Ãœ¿Ö ƒŸ¿lª½Ö ¯äª½-®¾Õh©äÑ Æ¢šÇœ¿Õ èð®ý-«ÖJd. ¨§ŒÕ-Ê¢˜ä X¶Ïœã©üÂ¹× £ÔÇªî «J¥Xý. ¹Øu¦Ç ²ÄyÅŒ¢-“ÅŒu-¤ò-ªÃ-{¢©ð ¹ÊÕo-«â-®ÏÊ §ãÖŸµ¿Õœ¿Õ, ¹N ‚§ŒÕÊ. «ÖJd ÍŒE-¤ò-ªáÊ \œä-@Áx¹×, 1902 „äÕ 20Ê ¯Ã©Õ’¹Õ ¬ÁÅÃ-¦Çl-©Õ’à X¾ªÃ-Dµ-Ê¢©ð …Êo ¹Øu¦Ç ²ÄyÅŒ¢“ÅŒu¢ ¤ñ¢C¢C. ÆX¾p-šËÂË ÂÃu²òZ ƒ¢Âà X¾Û{d-©äŸ¿Õ. å®pªá¯þÅî ¹Øu¦Ç-„Ã-®¾Õ©Õ ²ÄT¢-*Ê ‚ ¤òªÃ-šÇ-EÂË «Üu£¾É-ÅŒt-¹¢’à «ÕŸ¿l-ÅŒÕ-E-*aÊ Æ„ãÕ-JÂà ŌªÃyÅŒ ’¹Ÿãl-¯ã-ÂËˆÊ ¤Ä©-¹×-©ÊÕ ÅŒÊ Â¹ÊÕ-®¾-Êo©ðx „ãÕC-©ä{Õd ֮͌¾Õ-¹עC.
¹Øu¦Ç ¤Ä©-¹שðx «Õ¢*Âî Í㜿ÕÂî “X¾²Äh-N¢-ÍŒ-Ÿ¿TÊ «uÂËh 骢œ¿Õ-²Äª½Õx å®jE-¹-¹×-“{Åî ÆCµ-ÂÃ-ªÃEo £¾Ç®¾h-’¹ÅŒ¢ Í䮾Õ-¹×Êo X¶¾©ã_-Eq§ãÖ ¦šË²Äd. ¨§ŒÕÊ Ÿä¬ÇEo C’¹-èÇ-ªÃaœ¿Õ. X¾“A-¹-©-OÕŸ¿ ‚¢Â¹~©Õ NCµ¢-ÍÃœ¿Õ. wåXj„ä{Õ ’Ãu¢’¹Õ-©ÊÕ ¤ò†Ï¢-ÍÃœ¿Õ. ÆN-FA åXJ-T¢C. «ÖŸ¿-¹-“Ÿ¿„Ãu©Õ åXÍŒÕa-OÕ-ªÃªá. ¤ùª½-°-«Ê¢ Æ®¾h-«u-®¾h-„ãÕi¢C. ¨ Ÿ¿¬Á-©ð¯ä ªÃ•-Â̧ŒÕ ®¾¢®¾ˆ-ª½-º©Õ ÂÕÅŒÖ ‡œÄyªîf *¦Ç®ý …Ÿ¿u-NÕ¢-ÍÃœ¿Õ. '‚ªíd-œÄÂîqÑ ¤ÄKdE ²ÄnXÏ¢-ÍÃœ¿Õ. ©Ç ÍŒŸ¿Õ-«Û-ÅŒÕÊo ÂÃu²òZÊÕ ‚§ŒÕÊ ¦µÇ«-èÇ©¢ ‚¹-J¥¢-*¢C. ¤ÄKd©ð ÍäJ, NŸÄuJn ¯Ã§ŒÕ-¹×-œË’à “X¾¦µ¼ÕÅŒy NŸµÄ-¯Ã-©ÊÕ «uA-êª-ÂË®¾Öh Ÿµ¿ªÃo-©Â¹× C’Ãœ¿Õ. Eª½-®¾Ê “X¾Ÿ¿-ª½z-Ê©ðx ¤Ä©ï_-¯Ãoœ¿Õ. …ª½-¹-©ã-ÅŒÕh-ÅŒÕÊo ¬ÁÂËhE …X¾-¯Ãu-²Ä-©-Â¢ Ȫ½Õa-Íä-¬Çœ¿Õ.
15 \@Áx èãj©Õ-P¹~
EèÇ-§ŒÕ-BÂË E©Õ-«Û-{-Ÿ¿l-„ãÕiÊ *¦Ç®ý ÆÊÖ-£¾Çu¢’à ‚ÅŒt-£¾ÇÅŒu Í䮾Õ-Âî-«-œ¿¢Åî ¹Øu¦Ç ¹©©Õ ÍãC-J-¤ò-§ŒÖªá. ‚ X¾J-®Ïn-Ōթðx ¹Øu¦Ç N«áÂËh Â¢ ÂÃu²òZ Êœ¿Õ¢ GT¢-ÍÃœ¿Õ. ²Ä§ŒáŸµ¿ ¤òªÃ{¢ ÅŒX¾p «Öª½_¢ ©äŸ¿E §Œá«-¹×-©Â¹× ¹ª½h-«u-¦ðŸµ¿ Íä¬Çœ¿Õ. EX¾Ûp©Õ ÍãJê’ …X¾-¯Ãu-²Ä-©Åî C’¹Õ« «ÕŸµ¿u-ÅŒ-ª½-’¹A, ÂÃJt¹ «ªÃ_-©ÊÕ ‚¹-{Õd-¹×-¯Ãoœ¿Õ. ‚§ŒÕÊ „ß¿-Ê-©ÊÕ ¦©-X¾-JÍä „Ã@ÁÙx åXJ-’ê½Õ. ‚§Œá-ŸµÄ© ÂíÊÕ-’î-@ÁxÂ¹× ®¾yÍŒa´¢Ÿ¿ NªÃ-@Ç-LÍÃaª½Õ. ‚®¾Õh-©ÊÕ Åã’¹-ÊNÕt «ÕK …Ÿ¿u-«Ö-EÂË ¦Ç®¾-{’à EL-Íê½Õ. èð®ý-«ÖJd ¦µÇ«-Ê-©ÊÕ ‡èã¢-œÄ’à «Öª½Õa-¹×-¯Ãoª½Õ. '®¾¢éÂ-@ÁxÅî °N¢-ÍŒœ¿¢ ®Ï’¹Õ_-«ÖL ¦ÅŒ-¹-œ¿„äÕ... «ÖÅŒ%-¦µ¼Ö-NÕ-Â¢ «Õª½-ºË¢-ÍŒ-œ¿«â °N¢-ÍŒ-œ¿„äÕ....Ñ Æ¢{Ö ²Äê’ Â¹Øu¦Ç èÇB-§ŒÕ-UÅŒ¢ ƢŌšÇ «Öªît-T¢C.
¨ ‚„ä-¬ÇEo «%Ÿ±Ä’à ¤òE-«y-©äŸ¿Õ ÂÃu²òZ. ¦šË-²ÄdÊÕ ’¹Ÿãl-C¢-ÍŒ-œÄ-EÂË '„ãá¢ÂÃœÄ ¦ªÃÂúqÑÊÕ £¾Ç®¾h-’¹ÅŒ¢ Í䮾Õ-Âî-„Ã-©E «Üu£¾Ç¢ X¾¯Ãoœ¿Õ. ‚ ªîèä 1953 V©ãj 26. ƪ½l´-ªÃ“A ŸÄÂà ¤ÄKd©ðx «áE-T-Åä-LÊ å®jÊu¢ …Ÿ¿-§ŒÖ¯äo ƢŌ Æ“X¾-«Õ-ÅŒh¢’à …¢œ¿-Ÿ¿Êo ÂÃu²òZ Ƣ͌¯Ã ¹éªêÂd ƪá¯Ã „ãªáu-«Õ¢C å®j¯ÃuEo ‡Ê-¦µãj-«Õ¢C NX¾x-«-ÂÃ-ª½Õ©Õ ‡Ÿ¿Õ-ªîˆ-«œ¿¢ ƲÄ-Ÿµ¿u-„ãÕi¢C. ÂÃu²òZ- ®¾£¾É X¾C-æ£Ç-œ¿Õ-«Õ¢C «Ö“ÅŒ„äÕ ÅŒXÏp¢-ÍŒÕ-Âî-’¹-L-T¯Ã, ‰Ÿ¿Õ-ªî-V© ÅŒªÃyÅŒ X¾{Õd-¦-œÄfª½Õ. ¹E-XÏæ®h ÂÃLa-„äÅŒ …ÅŒh-ª½Õy©Õ «á¢Ÿ¿Õ èÇK-Íä-®Ï¯Ã, “X¾•© ‚“’¹-£¾ÉEo ÍŒN-ÍŒÖ-œÄLq «®¾Õh¢-Ÿ¿E ¦µ¼§ŒÕ-X¾-œËÊ “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ „Ã@ÁxÊÕ ÍŒ¢X¾-œÄ-EÂË „ãÊÕ-ÂÃ-œË¢C. ª½£¾Ç®¾u NÍÃ-ª½º •JXÏ ÂÃu²òZÂ¹× X¾C-æ£Ç-¯ä@ÁÙx, ÆÅŒœË ²òŸ¿-ª½Õœ¿Õ ªõ©üÂ¹× 13 \@ÁÙx, NÕT-LÊ X¾Ÿ¿-Âí¢œ¿Õ «Õ¢CÂË Æ¢ÅŒ-¹¢˜ä Âí¢ÅŒ Ō¹׈-«’à èãj©ÕP¹~©Õ X¾œÄfªá. 'V©ãj 26 …Ÿ¿u«Õ¢Ñ’à “X¾®Ï-Ÿ¿l´-„ãÕiÊ ‚ ŸÄœË NX¶¾-©-„ãÕi¯Ã ÂÃu²òZÊÕ Aª½Õ-’¹Õ-©äE ¯Ã§ŒÕ-¹×-œË’à E©-¦ã-šËd¢C.
Íä ’¹Õ„äªÃ “X¾„ä¬Á¢
骢œä@Áx ÅŒªÃyÅŒ X¾J-®Ïn-ÅŒÕ©Õ ÅŒÊÂ¹× ÆÊÕ-¹Ø-©¢’à …¯Ão-§ŒÕE “¦µ¼NÕ¢-*Ê ¦šË²Äd, 'Ÿ¿§ŒÖ-’¹Õ-º¢ÑÅî NX¾x-«-ÂÃ-ª½Õ-©Â¹× èãj©Õ-P-¹~ÊÕ ª½Ÿ¿Õl-Íä-¬Çœ¿Õ. èãj©Õ-ÊÕ¢* Nœ¿Õ-Ÿ¿-©-§ŒÖu¹ ÂÃu²òZÂ¹× ©Ç “¤ÄÂÌd®ý ²Ä’¹-©äŸ¿Õ. ‚§ŒÕÊ OÕŸ¿ ¤òM-®¾Õ© EX¶¾Ö åXJ-T¢C. ¦šË²Äd \èã¢{Õx ÅŒÊÊÕ ÍŒ¢X¾-œÄ-EÂË „ãÊÕ-ÂÃ-œ¿-ª½E “’¹£ÏÇ¢-*Ê ÂÃu²òZ NŸäQ ’¹œ¿f OÕC-ÊÕ¢Íä ¤òªÃ{¢ ²ÄT¢-ÍÃ-©E „ãÕÂËqÂî „ãRx-¤ò-§ŒÖœ¿Õ. ÅŒÊ ¦%¢ŸÄEo X¾ÛÊÓ-®¾-OÕ-¹-J¢Íä “X¾§ŒÕ-ÅÃo©ðx X¾œÄfœ¿Õ. V©ãj 26 NX¾x-„Ã-EÂË ®¾Ö*-¹’à ¹Øu¦Ç©ð '26Ñ ®¾¢Èu ’-©-OÕC éÂÂˈ¢C. ¤ùª½Õ-³Ä-EÂË ÆC ®¾¢êÂ-ÅŒ¢’à «ÖJ¢C. ÂíÅŒh J“¹Ø{Õx åXJ-’êá. NªÃ-@Ç©Åî ‚§Œá-ŸµÄ©Õ ®¾«Õ-¹Ø-ªÃªá. «%Ÿ¿l´ ²ÄyÅŒ¢“ÅŒu §ãÖŸµ¿Õ©Õ „ÃJÂË P¹~º ƒÍÃaª½Õ. ÆÊÕ-„ãjÅä Nª½Õ-ÍŒÕ-¹×-X¾-œ¿œ¿¢, ÂÃE-Íî{ NÕÊo-¹עœä é’J©Çx «Üu£¾Ç¢©ð ªÃ{Õ-Ÿä-©Çaª½Õ.
¨ Ÿ¿¬Á-©ð¯ä Æéªb¢-šÌ¯Ã „ãjŸ¿Õuœ¿Õ, Æ¢Ÿ¿ª½Ö «áŸ¿Õl’à 'ÍäÑ ÆE XÏ©Õ-ÍŒÕ-Â¹×¯ä ’¹Õ„äªÃ «*a ¹L-¬Çœ¿Õ. «Õ%ÅŒÕu-«ÛÂ¹× ¦µ¼§ŒÕ-X¾-œ¿E ÂÃu²òZ ®¾¢Â¹©p¢ ÍäÊÕ ‚¹-J¥¢-*¢C. ‹ Oª½Õ-œËÅî «Õªî Oª½ÕœË ¹ª½-ÍÃ-©Ê¢ •J-T¢C. ¹Øu¦Ç N«áÂËh ¤òªÃ-{¢©ð 'ÍäÑÊÕ *«-J-ŸÄÂà …¢œä©Ç Íä®Ï¢-Ÿ¿Ÿä.
1955 V©ãj©ð „ãÕÂËqÂî „ãRxÊ X¶Ïœã©ü ÅŒªÃyA \œÄC Ê«¢-¦-ª½Õ©ð ®¾ÕP-ÂË~-ÅŒÕ-©ãjÊ ÅŒÊ ®¾£¾Ç-ÍŒ-ª½Õ-©Åî ¹Øu¦ÇÂ¹× AJ-T-«-ÍÃaœ¿Õ. ªÃ“A-X¾Ü{ «Ö“ÅŒ„äÕ Êœ¿Õ®¾Öh ¹Øu¦Ç-©ðE ‡ÅãkhÊ X¾ªÃy-ÅÃ-©ãjÊ '®Ï§ãÕ“ªÃ «Ö§ãÕ²ÄZÑÂ¹× Í䪽Õ-¹×-¯Ãoª½Õ. ŸÄEo N«áÂËh “¤Ä¢ÅŒ¢’à “X¾Â¹-šË¢-ÍŒÕ-¹×-¯Ãoª½Õ. ‚ ®¾«Õ-§ŒÕ¢©ð „ÃJÂË ‚£¾Éª½¢ Í㪽¹ג¹œ¿©Õ «Ö“ÅŒ„äÕ. ¦Çu’¹Õ ¦µ¼ÕèÇ-EÂË ÅŒT-L¢-ÍŒÕ-¹×E, ‡¢ÅŒ Ÿ¿Öª½-„ãÕi¯Ã Æ©Õ-X¾Û-©ä-¹עœÄ ÊœËÍä ÂÃu²òZÊÕ ®¾£¾Ç-ÍŒ-ª½Õ©Õ '’¹Õ“ª½¢Ñ ÆE £¾É®¾u-«Ö-œä-„ê½Õ. ‚ª½Õ-¯ã-©©ðx ®Ï§ãÕ“ªÃ X¾ª½y-ÅéðxE “X¾B Íã{Öd “X¾B ¤ñŸÄ ÂÃu²òZÂ¹× X¾J-ÍŒ-§ŒÕ-„ãÕi-¤ò-ªá¢C.
“æX«ÕÅî é’©ÕŸÄl¢
‚L„þ“U¯þ §ŒâE¤¶Ä¢ „䮾Õ-¹×E ’¹œÄf-©Åî AJê’ ÂÃu²òZ ¦%¢ŸÄEo ²ÄnE-Â¹×©Õ ®¾Õ©Õ-«Û’à ’¹Õª½Õh-X¾-˜äd-„ê½Õ. ¹ØM-êª{Õx åX¢Íä©Ç §ŒÕ•-«Ö-ÊÕ-©åXj ŠAhœË Åã*a-Ê¢-Ÿ¿ÕÂ¹× „Ã@ÁxÊÕ ÆGµ-«Ö-E¢-ÍŒœ¿¢ „ã៿-©Õ-åX-šÇdª½Õ. NX¾x-«-ÂÃ-ª½Õ© ‚£¾Éª½¢ Â¢ éªjÅŒÕ©Õ H¯þq, èïÊo ²Ä’¹Õ-Íä-æ®-„ê½Õ. ¦Ö{Õx, Ÿ¿Õ®¾Õh©Õ ÅŒ§ŒÖ-ª½Õ-Íä-§ŒÕ-œÄ-EÂË «ªýˆ-³ÄXý “¤Äª½¢-¦µ¼-„ãÕi¢C. ˜ãL-¤¶ò¯þ ©ãj¯þ „䮾Õ-¹×-¯Ãoª½Õ. ‹ X¾“A-¹ÊÕ Êœ¿-X¾-²Ä-’ê½Õ. 'ꪜ˧ãÖ éª¦ã©ãfÑ “¤Äª½¢-Gµ¢-ÍŒÕ-¹×-¯Ãoª½Õ. Bª½Õp©Õ ÍãæXp-„ê½Õ... Æ©Ç ‹ ®¾«Ö¢-ÅŒª½ «u«®¾n ƹˆœ¿ ÂíÊ-²Ä-’¹œ¿¢ „ã៿-©ãj¢C.
ŠÂ¹ˆ \œÄ-C©ð ÂÃu²òZÂ¹× “X¾•©ðx Aª½Õ-’¹Õ-©äE ‚Ÿ¿-ª½º ®¾«Õ-¹Ø-J¢C. D¢Åî ¦šË²ÄdÂ¹× ¦µ¼§ŒÕ¢ X¾{Õd-¹עC. '‚X¾-êª-†¾¯þ „ãªÃ¯îÑ æXª½ÕÅî X¾C-„ä© å®jÊu¢Åî «á¢Ÿ¿-®¾Õh-ŸÄ-œËÂË C’Ãœ¿Õ. šÇu¢Â¹×©Õ, ¦©’¹¢ ÆCµ-¹¢’à …¯Ão ¦šË²Äd å®j¯Ãu-EÂË X¾ª½y-Åéðx §ŒáŸ¿l´¢ Íä®ÏÊ ÆÊÕ-¦µ¼«¢ ©äŸ¿Õ. ÂÃu²òZ ¦%¢Ÿ¿¢ „ÃJE «áX¾Ûp-A-X¾p©Õ åXšËd¢C. ©ðE-ŸÄÂà ªÃE*a, „ÃJÂË ÆÊo-¤Ä-F-§ŒÖ©Õ ©ä¹עœÄ Íä®Ï¢C. D¢Åî å®jÊu¢ ¦ã¢¦ä-©ã-Ah¢C. Âí¢Ÿ¿ª½Õ ª½º-ª½¢-’ÃEo «C-L-åXšËd ¤ÄJ-¤ò-§ŒÖª½Õ. Âí¢Ÿ¿ª½Õ ‚§Œá-ŸµÄ©Õ ÆX¾p-T¢* ©ï¢T-¤ò-§ŒÖª½Õ. 76 ªîV©ðx ¦šË²Äd å®jÊu¢ X¾ÜJh’à Åî¹-«á-œË-*¢C.
¯ãjA-¹-å®knª½u¢ Âî©ðp-ªáÊ “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ OÕŸ¿ ‡Ÿ¿Õ-ª½Õ-ŸÄ-œËÂË ÆŸä ÆŸ¿ÊÕ’Ã ¦µÇN¢-ÍÃœ¿Õ ÂÃu²òZ. ®¾£¾Ç-ÍŒ-ª½Õ-©Åî ¹©®Ï ªÃ•-ŸµÄE £¾Ç„Ã-¯ÃÊÕ «á{d-œË¢-Íä¢-Ÿ¿ÕÂ¹× ¦§ŒÕ-©Õ-Ÿä-ªÃœ¿Õ. ‡Â¹ˆ-œË-¹-¹ˆœ¿ ©ä®¾ÕhÊo ²ÄnE¹ NX¾x-«-¬Á-¹×h©Õ OJÅî •ÅŒ ¹L-¬Çªá. ¦©¢ åXJ-T¢C. Â퟿-«Õ-®Ï¢-£¾É©Çx Nª½Õ-ÍŒÕ-¹×-X¾-œ¿ÕÅŒÖ ŠÂíˆÂ¹ˆ “X¾¦µ¼ÕÅŒy ÂêÃu-©-§ŒÖFo ÆDµ-Ê¢-©ðÂË ÅãÍŒÕa-¹×-¯Ãoª½Õ. „Ãœ¿-„Ã-œ¿©Ç NX¾x-«-èã¢-œÄ©Õ éªX¾-éª-X¾-©Ç-œÄªá. Æ„ãÕ-JÂà «ÕŸ¿l-ÅŒÕÅî *«-J-ŸÄÂà G¢Â¹¢ “X¾Ÿ¿-Jz¢-*Ê ¦šË²ÄdÂ¹× ÅÃÊÕ Í䧌Õ-’¹-L-T¢C \OÕ-©äŸ¿E ÅäL-¤ò-ªá¢C. 1959 •Ê-«J 1 …Ÿ¿§ŒÕ¢ «âœ¿Õ-’¹¢-{-©Â¹× ¹Øu¦ÇÊÕ ¬Ç¬Áy-ÅŒ¢’à «C-L-åXšËd „ãRx-¤ò-§ŒÖœ¿Õ. ‹ E§ŒÕ¢ÅŒ ¬Á¹¢ «áT-®Ï¢C.
32 \@Áx X¶Ïœã©ü ¹Øu¦ÇÂ¹× ÂíÅŒh £ÔǪî ƧŒÖuœ¿Õ. ®¾J’Ã_ „ê½¢ ÅŒªÃyÅŒ ¹Øu¦Ç©ð “X¾èÇ “X¾¦µ¼ÕÅŒy¢ \ªÃp-˜ãj¢C. •Ê-«J 8Ê “X¾ŸµÄ-Ê-«Õ¢-“A’à èð®ý-OÕªî Âêîf¯Ã, ÆŸµ¿u-¹~×-œË’à «ÖÊÖu©ü …“ª½Ö-šË§ŒÖ L§ãÖ ¦ÇŸµ¿u-ÅŒ©Õ ÍäX¾-šÇdª½Õ. ÂÃu²òZ å®jE-¹-Ÿ¿-@Ç© ¹«Ö¢-œ¿-ªýÐ-ƒ-¯þÐ-*-X¶ý’à X¾Ÿ¿O-®Ôy-Âê½¢ Íä¬Çœ¿Õ.
«éªq®ý Æ„ãÕ-JÂÃ
NX¾x-„Ã-EÂË «á¢Ÿ¿Õ ÂÃu²òZÂ¹× ‡¢ÅŒ ÍŒJ“ÅŒ …¢Ÿî ‚ ÅŒªÃyÅà ƢŌ-¹¢˜ä ‡Â¹×ˆ„ä …¢C. ‹ ‚{©ð „ã៿-šË-²Än-¯ÃEo é’©Õ-ÍŒÕ-Âî-«œ¿¢ ‡¢ÅŒ ¹†¾d„ãÖ, ŸÄEo E©-¦ã-{Õd-Âî-«œ¿¢ ƢŌ-¹¯Ão ¹†¾d¢. Âêîf¯Ã ªÃ°-¯Ã«Ö Í䧌Õ-œ¿¢Åî ¯ã©-ªî-V-©ê “X¾ŸµÄ-Ê-«Õ¢“A ƪá¯Ã ÂÃu²òZ ÆEo ®¾„Ã-@ÁxÊÖ ®Ôy¹-J¢-ÍÃœ¿Õ. EèÇ-EÂË NX¾x-«-ÂÃ-ª½Õ-©ã-«y-JÂÌ ¤Ä©¯Ã «u«-£¾É-ªÃ©ðx ÆÊÕ-¦µ¼«¢ ©äŸ¿Õ. Æ¢Ÿ¿-J-©ðÂÌ åXŸ¿l-„Ã-œãjÊ X¶Ïœã©üŸä «âœ¿Õ-X¾-Ÿ¿Õ© «§ŒÕ®¾Õ.
¹Øu¦Ç ‚Jn-¹-«u-«-®¾nÂ¹× ‚§Œá«Û ͌鈪½. ƪáÅä Íãª½Â¹× ²Ä’¹ÕÍä殄Ú˩ðx Æ„ãÕ-JÂà ¹¢åX-F©ä ‡Â¹×ˆ«. „ÃšË ÆDµ-Ê¢-©ð¯ä „ä©ÇC ‡Â¹-ªÃ-©Õ¢-œäN. ¦µ¼Ö²Äy-«á-©ÊÕ NÕÊ-£¾É-ªáæ®h, «âœî-«¢ÅŒÕ ¹Øu¦Ç “X¾•©Õ ªîV-¹Ø-M©ä. ¹ØM-êª{Õx ÍÃ©Ç ÅŒÂ¹×ˆ«. ¨ Æ®¾-«Ö-Ê-ÅŒ© Eª½Öt-©Ê Â¢ ¦µ¼Ö®¾¢-®¾ˆ-ª½-º©Õ Æ«Õ-©Õ-Íä-¬Çœ¿Õ ÂÃu²òZ. ’¹J†¾d X¾J-NÕA „ãªáu ‡Â¹-ªÃ©Õ’à NCµ¢*, NÕ’¹Õ©Õ ¦µ¼Ö«á©Õ X¾¢ÍÃœ¿Õ.
¨ X¾J-®Ïn-ÅŒÕ-©ðx¯ä ª½³Äu-ÊÕ¢* C’¹Õ-«ÕA Í䮾Õ-¹×Êo «áœË-ÍŒ-«á-ª½ÕÊÕ ¬ÁÙCl´-Íä-§ŒÕ-œÄ-EÂË Â¹Øu¦Ç©ðE «âœ¿Õ Æ„ãÕ-JÂà ͌«á-ª½Õ-¹¢-åX-F©Õ Aª½-®¾ˆ-J¢-Íêá. D¢Åî ÆEo wåXj„ä{Õ Â¹¢åX-F-©ÊÖ èÇB§ŒÕ¢ Íä¬Çœ¿Õ. ¹Øu¦ÇÊÕ Ÿã¦s-B-殢-Ÿ¿ÕÂ¹× ÅŒÊ ÍŒéˆª½ C’¹Õ-«ÕA ÂîšÇÊÕ ÅŒT_¢-ÍŒÕ-¹עC Æ„ãÕ-JÂÃ. ƒC ‚Jn-¹-§Œá-Ÿ¿l´„äÕÊE “X¾Â¹-šË¢-ÍÃœ¿Õ ÂÃu²òZ. ‚ NÕ’¹Õ©Õ ÍŒéˆ-ª½ÊÕ Âí¢šÇ-ÊE ª½³Äu £¾ÉOÕ ƒ*a¢C. Æ«-®¾-ª½-„ãÕiÅä å®jE¹ ®¾£¾É§ŒÕ¢ Â¹ØœÄ Íä²Äh«ÕE “X¾Â¹-šË¢-*¢C. ƢŌ¢-ÅŒ-«Ö-“ÅŒ¢’à …Êo Æ„ãÕ-J-ÂÃÐ-¹Øu¦Ç ®¾¢¦¢-ŸµÄ©Õ X¾ÜJh’à C’¹-èÇ-ªÃªá. *¹׈-«áœË GT®Ï X¾ª½-®¾pª½ ŸöÅŒu ®¾¢¦¢ŸµÄ©Õ Åã¢ÍŒÕ-¹×-¯ä-«-ª½Â¹× „ãRx¢C.
¯äÊÕ Â¹«âu-E-®¾Õd¯ä
¹«âu-E®¾Õd «á“Ÿ¿-„ä®Ï Æ„ãÕ-JÂà ‡¢ÅŒ ¬Á“ÅŒÕ-¦µÇ«¢ “X¾Ÿ¿-Jz¢-*¯Ã ÅÃÊÕ Â¹«âu-E-®¾Õd-ÊE ÍãX¾Ûp-Âî-©äŸ¿Õ X¶Ïœã©ü. 'æ®yÍŒa´ …¢œÎ A¢œË-©äE ÂÃXÏ-{-L•¢, A¢œË …¢œÎ æ®yÍŒa´-©äE ¹«âu-E•¢ «ÖÂ¹× «Ÿ¿ÕlÑ Æ¯Ãoœ¿Õ. ƪá¯Ã Æ„ãÕ-JÂÃ ÅŒÊ „ãjJ-¦µÇ«¢ Oœ¿-©äŸ¿Õ. 1960©ð èǯËú ‡X¶ý.éÂÊoœÎ ÆŸµ¿u-¹~×-œË’à ‡Eo-éÂj-Ê-X¾Ûpœ¿Õ ÂÃu²òZ «uA-êª-¹Ō Â¹ØœÄ ‹ “X¾ÍÃ-ªÃ¢-¬Á„äÕ. ®¾¢®¾ˆ-ª½-º© X¶¾L-ÅŒ¢’à ¦µ¼Ö«á©Õ Âî©ðp-ªá-Ê-„Ã@ÁÙx, ¦šË²Äd £¾Ç§ŒÖ¢©ð ªÃV-©Çx’à ¦A-ÂË-Ê-„Ã-@ÁxÂ¹× ®¾£¾Ç-•¢-’ïä X¶Ïœã©ü Æ¢˜ä Ÿäy†¾¢. O@ÁxÂ¹× «ÕŸ¿l-Åä-Âß¿Õ, P¹~º Â¹ØœÄ ƒ*a¢C Æ„ãÕ-JÂÃ.
1961©ð Aª½Õ-’¹Õ-¦Ç-{Õ-ŸÄ-ª½Õ©Õ '¦ä ‚X¶ý XÏ’úqÑ «Ÿ¿l ¹Øu¦Ç ‚“¹-«Õ-ºÂ¹× “X¾§ŒÕ-Ao¢-Íê½Õ. '§ŒáŸ¿l´¢-Åî-’ÃF Â~ëբ ®¾%†Ïd¢-*-’ÃF OÕª½Õ «Õ«ÕtLo é’©-«-©äª½ÕÑ Æ¢{Ö Æ“’¹-ªÃ-èÇuEo ®¾„éü Íä¬Çœ¿Õ ÂÃu²òZ. ŸÄœËÂË CTÊ 1500 «Õ¢CE ¹Øu¦Çå®jÊu¢ AXÏp-Âí-šËd¢C. 1180 «Õ¢CE ¦¢D-©Õ’à X¾{Õd-Âî-’¹-L-T¢C. Aª½Õ-’¹Õ-¦Ç{Õ X¾ÜJh’à NX¶¾-©-„ãÕi¢-Ÿ¿E ¦µÇN¢-*Ê éÂÊoœÎ ‚È-ª½Õ-E-NÕ-†¾¢©ð ÆŸ¿-ÊX¾Û ¯ö¹-©-ÊÕ-’ÃF N«Ö-¯Ã-©-ÊÕ-’ÃF X¾¢X¾-œÄ-EÂË ŠX¾Ûp-Âî-©äŸ¿Õ. ŸÄ¢Åî Æ„ãÕ-JÂà ‹œË-¤ò-ªá-Ê-{d-ªá¢C.
DE ÅŒªÃyÅä ¹Øu¦Ç «ÖJˆq®ýdЩãE-E®ýd Ÿä¬Á-«ÕE ÆCµ-ÂÃ-J-¹¢’à “X¾Â¹-šË¢-ÍÃœ¿Õ ÂÃu²òZ. ‡Eo-¹-©ÊÕ ª½Ÿ¿Õl-Íä-¬Çœ¿Õ. '“X¾•© «ÕŸ¿l-ÅŒÕÊÕ ªîW ÂÅâ. «ÖÂ¹× “X¾A-ªîW ‡Eo-¹-©-ªîèäÑ ÆE „Ãu‘Çu-E¢-ÍÃœ¿Õ. 1959 ÊÕ¢* “X¾ŸµÄ-E’à ÂíÊ-²Ä-TÊ ÂÃu²òZ 1976©ð ÅŒÊÊÕ ÆŸµ¿u-¹~Õ-œË’à “X¾Â¹-šË¢-ÍŒÕ-¹×-¯Ãoœ¿Õ. “X¾ŸµÄE X¾Ÿ¿NE ª½Ÿ¿Õl-Íä-¬Çœ¿Õ.
Ê«-¬Á-¹¢-©ðÂË
ÂÃu²òZ ÍäAÂË X¾’Ã_©Õ «*a-Ê-X¾Ûpœ¿Õ ¹Øu¦Ç ƹ~-ªÃ-®¾uÅŒ §ŒÖ¦µãj ¬ÇÅŒ„äÕ. X¾©ãx-„Ã-®¾Õ-©Â¹× ¦œË-„ã᣾Ǣ ÅãL-§ŒÕŸ¿Õ. ÂÃu²òZ ¦µÇK ƹ~-ªÃ-®¾uÅà Âê½u-“¹«Õ¢ “X¾Â¹-šË¢-ÍÃœ¿Õ. X¾{d-ºÇ©ðx …Êo „ÃJE “’ë֩ðx ¤Äª¸Ã©Õ ÍãX¾p-«ÕE “¤òÅŒq-£ÏÇ¢-ÍÃœ¿Õ. ®¾Õ«Öª½Õ ©Â¹~-«Õ¢C ®¾yÍŒa´¢-Ÿ¿¢’à X¾©ãx-©Â¹× „ã@Çxª½Õ. ’¹ÅŒ \œÄC ¹Øu¦Ç ƹ~-ªÃ-®¾uÅŒ 97 ¬ÇÅŒ¢. ÆEo NŸÄu-©-§ŒÖ-©Åî ®¾£¾É ‚®¾Õ-X¾-“ÅŒÕ©Õ Â¹ØœÄ “X¾¦µ¼ÕÅŒy ÆDµ-Ê¢-©ð¯ä …¢šÇªá. “X¾•© ‚ªî’¹u ®¾¢ª½-¹~º ¦ÇŸµ¿uÅŒ X¾ÜJh’à ®¾ªÃˆ-ª½ÕŸä. D¢Åî P¬ÁÙ-«Õ-ª½º êª{Õx ÅŒ’Ã_ªá. ®¾’¹{Õ ‚§Œá-ªÃl§ŒÕ¢ 57 ÊÕ¢* 77 \@ÁxÂ¹× åXJ-T¢C. æXŸ¿-©Â¹× ‚ªî’¹u¢ 'Æ¢CÊ “ŸÄ¹~Ñ Æªá¢C.
Æ„ãÕ-JÂà ‡Eo ‚Jn¹ ‚¢Â¹~©Õ NCµ¢-*¯Ã, æXŸ¿-Ÿä¬Ç-©Â¹× «ÖÊ-«Åà ®¾£¾É-§ŒÖ-EÂË ‡X¾Ûpœ¿Ö „ãÊÕ-ÂÃ-œ¿-©äŸ¿Õ. Ÿä¬Á “X¾•©Õ æXŸ¿-Ÿä-¬Ç©ðx X¾E-Íä-§ŒÖ-©E ÂÃu²òZ ƒ*aÊ XÏ©Õ-X¾Û-„äÕ-ª½Â¹×, ‡¯îo „ãjŸ¿u-®¾£¾É§ŒÕ ¦%¢ŸÄ©Õ ‚“X¶Ï-Âéð 殫-©¢-C-®¾Õh-¯Ãoªá. Æ¢’î©Ç, ƒC±-§ãÖ-XÏ-§ŒÖ-©Â¹× Æ«-®¾-ª½-„ãÕi-Ê-X¾Ûpœ¿Õ å®jE-¹-²Ä§ŒÕ¢ Íä¬Çœ¿Õ. ©ÇšË¯þ Æ„ãÕ-JÂà Ÿä¬Ç©ðx ¹«âu-E®¾Õd “X¾¦µ¼Õ-ÅÃy-©Â¹× «ÕŸ¿l-A-ÍÃaœ¿Õ. E¹-ªÃ-’¹Õ„à E§ŒÕ¢ÅŒ ²ñ„ãÖ-èÇÊÕ ’¹Ÿãl-C¢-Íä¢-Ÿ¿ÕÂ¹× •J-TÊ “X¾èÇ-¤ò-ªÃ-šÇ-EÂË ²Ä§ŒÕ¢-Íä-¬Çœ¿Õ. ÂîšË •¯Ã¦µÇ …Êo ÅŒÊ Ÿä¬Ç-EÂË “X¾X¾¢-ÍŒ¢©ð ‹ ’¹ÕJh¢X¾Û ÅãÍÃaœ¿Õ. ‚¢šË’Ãy Æ¢œú ¦Çª½s-œî®ý, ®¾ÖJ-¯Ã„þÕ ©Ç¢šË Ÿä¬Ç© NŸÄu-ª½Õn-©Â¹× …X¾-ÂÃ-ª½-„ä-ÅŒ-¯Ã©Õ “X¾Â¹-šË¢*, ¹Øu¦ÇÊÕ Â¹K-G-§ŒÕ¯þ D«Û© åXŸ¿l-Êo’à EL-¤Äœ¿Õ. ƒEo Âê½-ºÇ-©Õ-Êo¢-Ÿ¿Õ-«©äx ‚§ŒÕ-ÊÂ¹× “X¾X¾¢-ÍŒ-„Ãu-X¾h¢’à ÆGµ-«Ö-ÊÕ©Õ \ª½p-œÄfª½Õ. ƯÃ-ªî-’¹u¢Åî ‚®¾Õ-X¾“A ¤Ä©ãjÊ ÅŒÊÂ¢ ‚¢Ÿî-@ÁÊ Í㢟¿ÕÅŒÕÊo„ÃJE 'OÕª½Õ ‚¬Ç-„Ã-Ÿ¿¢Åî …¢œ¿¢œË. ƪá¯Ã ¯Ã ’¹ÕJ¢-*Ê \ „ê½h-éÂj¯Ã ®ÏŸ¿l´¢’à …¢œ¿¢œËÑ Æ¢{Ö ª½-œË¢-ÍÃœ¿Õ ÂÃu²òZ.
1959©ð ÆCµ-Âê½¢ Íä>-Âˈ¢-ÍŒÕ-¹×-¯Ão¹ èÇA-ÊÕ-Ÿäl-P¢* “X¾®¾¢-T®¾Öh... '„äÕ«á ‡X¾p-šËÂÌ E§ŒÕ¢-ÅŒ©¢ Âæð«á. “X¾•© «ÕŸ¿lÅŒÕ ©äE-„Ã@ìx E§ŒÕ¢-ÅŒ-©-«Û-Åê½Õ. «Ö X¾{x “X¾•-©Â¹× “æX«Õ …¢CÑ Æ¯Ãoœ¿Õ X¶Ïœã©ü.
¯ÃšËÂÌ ¯äšËÂÌ Â¹Øu¦Ç-„Ã-®¾Õ© £¾Ç%Ÿ¿-§ŒÖ©ðx ‚§ŒÕÊ OÕŸ¿ ÆŸä “æX«Õ, ÆŸä Ê«Õt¹¢!
N«Õ-ª½z©Ö …¯Ãoªá
ªÃ•-Â̧ŒÕ “X¾ÅŒu-ª½Õn-©ÊÕ …¹׈-¤Ä-Ÿ¿¢Åî ƺ-*-„ä-¬Ç-œ¿-¯äC X¶Ïœã©ü OÕŸ¿ “X¾ŸµÄÊ N«Õª½z. “X¾èÇ-²Äy«Õu¢, ¦µÇ«-æ®yÍŒa´ Â¢ ’¹@Á-„ãÕ-AhÊ «¢Ÿ¿-©ÇC «Õ¢CE ƢŌ¢ Íä¬Ç-œ¿E «ÖÊ-«-£¾Ç-¹׈© ®¾¢X¶¾Ö©Õ „ÃC-²Ähªá. ƒÅŒª½ ®ÔY©Åî ®¾¢¦¢-ŸµÄ©Õ¯Ão§ŒÕF „ÃJÂË ®¾¢ÅÃÊ¢ Â¹ØœÄ …¢Ÿ¿F ‹ ‚ªî-X¾º. “X¾èÇ-²Äy«Õu ®¾Öp´JhE Ÿã¦s-B®Ï, ¹Øu¦ÇÂ¹× «Õªî E§ŒÕ¢-ÅŒ’à «u«-£¾Ç-J¢-ÍÃ-œ¿-¯äC ƒ¢Âí¢-Ÿ¿J „ß¿Ê. «u¹×h© Eª½s¢-ŸµÄEo “X¾Po¢-ÍŒ-’¹-Lê’ 'å£ÇG-§ŒÕ®ý Âê½p®ýÑ Â¹Øu¦Ç©ð ©äŸ¿Õ. ‡L-•-¦ãÅý ªÃºË-¹¢˜ä 骚Ëd¢X¾Û ‚®¾Õh-©Õ-¯Ão-§ŒÕE ¤¶òªýsq «Öu’¹-èãj¯þ ‚«ÕŸµ¿u „ã©x-œË¢-*¢C. Âî{x ª½Ö¤Ä-§ŒÕ©Õ ®Ïy®ý-¦Çu¢-¹שð ŸÄÍŒÕ-¹×-¯Ão-œ¿E Â¹ØœÄ “X¾Íê½¢ •J-T¢C. '¯ÃæXª½Õ OÕŸ¿ \ NŸäQ ¦Çu¢Â¹×©ð¯ãj¯Ã ŠÂ¹ˆ ª½Ö¤Äªá …¯Ão ®¾êª, ªÃ°-¯Ã«Ö Íä²ÄhÊÕ. ƒŸ¿¢Åà ƄãÕ-JÂà Ÿ¿Õ“†¾p-ÍÃ-ª½„äÕÑ Æ¢{Ö ŠÂ¹ˆ-«Ö{Åî ÆEo-šËF ÂíšËd-¤Ä-êª-¬Çœ¿Õ ÂÃu²òZ.
ÆÊoÂ¹× ÅŒTÊ ÅŒ«átœ¿Õ
'¦Ö{Õx „䮾Õ-Â¹×¯ä «Õª½-ºË¢-ÍÃ-©-ÊÕ¢CÑ ÆE “X¾Â¹-šË¢-*Ê X¾E-ªÃ-¹~-®¾Õœ¿Õ X¶Ïœã©ü. ƪáÅä, ƯÃ-ªî’¹u Âê½-ºÇ© «©x 2006 V©ãj©ð …¤Ä-Ÿµ¿u-¹~ל¿Õ ªõ©üÂÃu²òZÂ¹× ÆŸµ¿u¹~ ¦ÇŸµ¿u-ÅŒ©Õ ¦Ÿ¿-©Ç-ªá¢-ÍÃLq «*a¢C. X¶Ïœã©ü ¹¢˜ä ‰Ÿä@ÁÙx *Êo-„Ã-œãjÊ ªõ©üÂ¹× Â¹Øu¦Ç ²Ä§Œá-Ÿµ¿-¤ò-ªÃ-{¢©ð ŸÄŸÄX¾Û ÆÊoÅî ®¾«Ö-Ê-„ãÕiÊ ¤òªÃ-{-¯ä-X¾Ÿ±¿u¢ …¢C. ¨ ¦Ÿ¿-©Ç-ªá¢X¾Û Æ«Õ©Õ ÂíÅŒh-Ÿä„ãÖ ÂÃF Eª½g§ŒÕ¢ ÍÃ©Ç ¤ÄÅŒC. ÆCµ-Âê½¢ Íä>-Âˈ¢-ÍŒÕ-¹×Êo «âœ¿Õ-„Ã-ªÃ-©êÂ ÅŒÊ „ê½-®¾Õ-œË’à ²òŸ¿-ª½Õ-œËE “X¾Â¹-šË¢-ÍÃœ¿Õ X¶Ïœã©ü. 'ªõ©ü ¯Ã ÅŒ«átœ¿Õ ÂæšËd, ¨ Eª½g§ŒÕ¢ B®¾Õ-Âî-©äŸ¿Õ. ¦¢Ÿµ¿Õ-“XÔ-AE ¯äÊÕ ‡¢ÅŒ Ÿäy†Ï-²Äh¯î OÕÂ¹× Åã©Õ®¾Õ. ÅŒÊ-¹×Êo ƪ½|-ÅŒ-©ÊÕ ’õª½-N®¾Öh, ŠÂ¹-„ä@Á ¨ ¤òªÃ-{¢©ð ¯äÊÕ «Õª½-ºËæ®h ¯Ã ²Än¯ÃEo ¦µ¼Kh Í䧌Õ-’¹-©-œ¿E N¬Áy-®Ï®¾Öh ¨ Eª½g§ŒÕ¢ B®¾Õ-¹×-¯ÃoÊÕÑ ÆE ®¾p†¾d¢-Íä-¬Çœ¿Õ.
Šê ©Â¹~u¢-Â¢ ²ÄT¯Ã ²òŸ¿-ª½Õ-L-Ÿ¿l-JD „äêªyª½Õ NŸµÄÊ¢. ÆÊo EX¾Ûp©Õ ÍãJ-ê’©Ç «ÖšÇx-œËÅä, ÅŒ«átœ¿Õ «Õ%Ÿ¿Õ-«Û’à «u«-£¾Ç-J-²Ähœ¿Õ. ÂÃu²òZ ‹ N†¾-§ŒÖEo «á¹׈-®¾Ö-šË’à ÂùעœÄ ŸÄE X¾ÜªÃy-X¾-ªÃ©ÊÕ¢* „ã៿-©Õ-åXšËd ÍãX¾Ûp-¹ע{Ö «æ®h, ªõ©ü X¾ÂÈ ¦Öuªî-“ÂÚü ÅŒª½£¾É. \C ‡¢ÅŒ Æ«-®¾-ª½„ãÖ Æ¢Åä «ÖšÇx-œ¿-ÅÃœ¿Õ.
X¶Ïœã©ü ªÃ’éÕ
X¶Ïœã©üÂ¹× X¾C-æ£Ç-¯ä-@Áx-ÊÕ¢Íä ¤ñ’¹-ÅÃ-’¹œ¿¢ Æ©-„Ã{Õ. '¯Ã ¯îšðx ‡X¾Ûpœ¿Ö ÍŒÕ{d …¢œäCÑ ÆE ÍãX¾Ûp-¹×-¯Ãoœ¿Õ. ƒª½„ãj \@Áx-ÂË¢Ÿ¿ «Ö¯ä-¬Çœ¿Õ. 2005 X¶Ï“¦-«-J©ð ¦£ÏÇ-ª½¢-’¹-“X¾-Ÿä-¬Ç©ðx ¤ñ’¹-ÅÃ-’¹-œÄEo ¹Øu¦Ç©ð Eæ†-Cµ¢-ÍÃœ¿Õ.
* ©Ç ÍŒŸ¿Õ-«Û-ÅŒÕ-Êo-X¾Ûpœä NÕªÃh-œ¿-§ŒÕèü ¦©Ç-ªýdÊÕ åXRx-Íä-®¾Õ-¹×-¯Ãoœ¿Õ. Â휿ÕÂ¹× X¶Ïœã-Lšð. ‚„ãÕÅî NœË-¤ò-§ŒÖ¹ Ÿ¿L§ŒÖ ²ñšð œã©ü «©ãxÊÕ åX@Çx-œÄœ¿Õ. „Ã@ÁxÂ¹× ‰Ÿ¿Õ-’¹Õª½Õ Â휿Õ-¹שÕ.
* 1967 ÆÂîd-¦ª½Õ 18Ê ¦ïM-N§ŒÖ é’J©Çx Ÿ¿@Ç-©Â¹× P¹~º ƒ®¾Öh ƹˆœË å®jE-¹ש ÍäÅŒ *Âˈ £¾ÇÅŒÕ-œãjÊ ÅŒÊ æ®o£ÏÇ-Ō՜¿Õ Íä ’¹Õ„äªÃ «Õª½-ºË¢-*-Ê-X¾Ûpœ¿Õ, 'ƢŌ ’íX¾p «uÂËhE ƪ½Õ-Ÿ¿Õ’à «Ö“ÅŒ„äÕ ÍŒÖœ¿-’¹-©Õ-’¹ÕÅÃ¢Ñ ÆE “X¾Â¹-šË¢*, 1968E ’¹Õ„äªÃ ®¾¢®¾t-ª½º ®¾¢«-ÅŒq-ª½¢’à “X¾Â¹-šË¢-ÍÃœ¿Õ.
* ªî«Õ¯þ ÂÃuŸ±¿-L-¹׈© ƒ¢šðx X¾ÛšËd¯Ã, ‡X¾Ûpœ¿Ö ÍŒJaÂË „ã@Áx-©äŸ¿Õ. «uÂËh ‚ªÃ-Ÿµ¿-ÊÊÕ Eª½-®Ï-²Ähœ¿Õ. ¹Øu¦Ç©ð \ OCµÂÌ ‡Â¹ˆœÄ ‚§ŒÕÊ æXª½Õ ¹E-XÏ¢-ÍŒŸ¿Õ. N“’¹-£¾É©Õ …¢œ¿«Û. ¹éªFq(åX²ò) ¯î{x OÕŸ¿ Â¹ØœÄ ÅŒÊ ¦ï«ÕtÊÕ «á“C¢-ÍŒÕ-Âî-©äŸ¿Õ.
ENGLISH EDITION WILL BE PUBLISHED IN LATER FONTS THIS IS A COPY RIGHT OF EENADU.NET
No comments:
Post a Comment